حس عمقی در سالمندان

حس عمقی در سالمندان

مقدمه : سالمندی هنگام تغییرات سلولی و اندامها میباشد. این تغییرات در سیستم تعادلی و حرکتی رخ میدهد و سالمند در هنگام فعالیت دچار مشکلاتی می گردد.

لذا سالمند کندتر و کم تعادلتر می گردد. احتمال سقوط نیز افزایش میابد و لذا سالمندان بیشتر دچار حادثه می گردند و یا از ترس سقوط گوشه گیر و منزوی می گردند که تمامی موارد بر سبک زندگی سالمند اثر منفی دارد.

بحث : حس عمقی حسی است که بوسیله آن فرد حرکت و موقعیت اعضای بدن خود را درک می‌نماید. تمامی اندامهای بدن دارای حسگرهایی هستند که میتوانند اطلاعات لازم را به سمت مغز ارسال کنند . این حسگرها در عضلات و تاندونها و مفاصل وجود دارند . بخشی از این اطلاعات مربوط به حفظ تعادل بدن میباشند.حسگرهای تعادل در گوش و گردن وجود دارند. حس عمقی به دو صورت است:

حس عمقی خودآگاه (ادراکی)
حس عمقی ناخودآگاه (غیر ادراکی)

سیستم لابیرنتی گوش خود یک نوع تخصصی شده سیستم عمقی است. سیستم لابیرنتی به همراه سیستم عمقی و بینایی در سه عملکرد با هم تعامل و همکاری می کنند.

آگاهی ازحرکات در وضعیت های مختلف بدن در فضا
حفظ قامت
حفظ تعادل
ثبات چشمی در فضا موقع حرکت سر

این چهار عملکرد منجر به انجام امور زیر می شود

درک حرکات
ایجاد الگوهای جرکتی مورد نیاز
ایجاد مهارتهای حرکتی
کنترل حرکات چشمی

حس عمقی که دائما مغز را بمباران می کند، اطلاعات مورد نیاز برای اجازه ی انجام تطابقات جزئی در وضعیت بدن، حین حرکت را فراهم می کند. در واقع سیستم عمقی مسئول درک وضعیت مفاصل در فضا است. گیرنده های این حس در پوست و مفاصل وجود دارند.مفاصل نزدیک به تنه مانند لگن و شانه بیشترین فیدبک حس عمقی را نسبت به سایر مفاصل دیگر به سیستم اعصاب مرکزی وارد می کنند.

علائم ضعف حس عمقی :

زمین خوردن
پیچ خوردن مکرر مچ پا
مشکل در پوشیدن لباس
برخورد اندامها با اشیا و موانع

پیامدهای ضعف حس عمقی :

کم تحرکی
افسردگی
خطرات محیطی مانند تصادفات
سقوط
آشفتگی
قطع ارتباطات اجتماعی
شکستگی استخوان اندامها بخصوص ران و مچ دست

درمان وتوانبخشی

در صورت بروز هر گونه تغییر در تحرک سالمند میبایستی با پزشک یا فیزیوتراپیست مشاوره کرد تا علت مشخص گردد. در صورت نیاز درمان دارویی صورت پذیرد و یا اقدامات توانبخشی مانند فیزیوتراپی و یا کاردرمانی صورت پذیرد. در صورت نیاز کفش مخصوص و یا عصا نیز طراحی و تجویز گردد.