تغییر بدن در سالمندی یا تغییرات جسمانی و فیزیولوژیک در سالمندی بدن
تغییر بدن در سالمندی
با ورود به دوره سالمندی تغییراتی در بدن در ابعاد بزرگ و جسمانی و همچنین در حد فیزیولوژیک و میکروسکوپی رخ میدهد و که سالمند و اطرافیان باید نسبت به آن آشنایی و آگاهی لازم را داشته باشند.
دلايل واقعی بروز پيری كدام است ؟ تغییر بدن در سالمندی
چه تئوری هائی تاكنون شـرح داده شـده انـد ؟ تغییر بدن در سالمندی
و بالاخره تغييرات فيزيولوژيك ارگان ها و سيستم ها و اعضاء بدن در سالمندی چگونه است ؟ تغییر بدن در سالمندی
اينها موضوعاتی هستند كه به اختصار به آنها مي پردازيم .
هنوز علت واقعي پيري مشخص نشده است . به احتمال زياد علت واحدي را نيـز نمـي تـوان بـراي آن در نظـر گرفـت . پديـده سـالمندي ، احتمـالاً توسـط مكانيـسم هـاي داخلـي سـلول ، تنظيم مي شود . ولي تحت تاثير عوامل خارجي متعدد نيز قرار دارد . تغییر بدن در سالمندی
در مطالعه اي كه روي دوقلوهاي همسان و غير همسان انجام شده است ، اختلاف طول عمـر در دوقلوهاي همسان كمتر بوده است ، ولي بهرحال دو قلوهاي همسان نيز داراي اختلاف بـوده اند ، در مطالعات انجام شده در اين مورد قابليت توارث طول عمر 35 درصد مر بوط به ژنتيك بـوده و 65 درصد نيز متاثر از عوامل خارجي بوده است . تغییر بدن در سالمندی
در تحقيقات ژنتيكي ، حداقل 50 ژن كه بنحوي در سلامت و عمر سلول هـا مداخلـه داشـته اند ، شناخته شده است . اسكاكتر و همكارانش كه مطالعات ژنتيكي روي طول عمر انجام داده انـد ،اين ژن ها را به سه گروه تقسيم كرده اند :
- ژن هايي كه طول عمر گونه جاندار را تعيين مي كند .مثلاً عمر انسان 5 برابر گربه است – و عمر گربه 5 برابر موش – و عمـر مـوش 25 برابـر مگس ميوه است . تغییر بدن در سالمندی
- ژن هايي كه مربوط به ترميم و حفظ سلامت سلول هستند ، تفاوت در اين ژن ها ، باعث تفاوت طول عمر ، در داخل هرگونه جانوري مي شود. تغییر بدن در سالمندی
- ژن هايي كه در رابطه با بيماري هاي مهم و حيات موجود جان دار هستند ، مثلاً ژن هاي عامل ايجاد بيماري تالاسمي _ هيپركلسترولي فاميليال و … . تغییر بدن در سالمندی
تغییر بدن در سالمندی
درجمع بندي نهايي ، چند تئوري پايه براي پديده سالمندي بيـان شـده اسـت:
- تئوري پيري برنامه ريزي شده theory program
- تئوري پيري بر حسب خطاهاي تصادفي theory Error
هردوي اين تئوري ها از بعد هومورال يا سيستمتيك و يا از بعد سلولي توضيح داده شده اند . امروزه تئوري تخريب سلولي بعلت مواد زائد حاصل از سوخت و ساز خود سلول – يا تئـوري تخريب سلول بعلت پيدايش راديكالهاي آزاد مثل سوپر اكسيد ، كه در جريان متابوليسم سلول پيدا مي شوند ، طرفداران بيشتري دارد .
تئوري تخريب سلول در اثر گلوكز ، مثل پيدايش هموگلوب ين گليكوژيله در جريان مرض قند (A1c Hb – ) و پيدايش ساير پروتئين هاي گليگوژيله نيز توصيف شده است .
نمونه تغییرات قابل مشاهده :
کاهش توده فعال بدن، افزايش چربي علت: تغييرات هورمون(کاهش فعاليت هورمون رشد و آندروژنها)
باز توزیع چربيها وانتقال چربي از اندامها به تنه: بدن چاق، بازو و رانها لاغر میگردد. تغییر بدن در سالمندی
کاهش قدرت سیستم ایمنی تغییر بدن در سالمندی
از دست دادن دندانها و بيماريهاي لثه
کاهش گردش خون در جدار روده ها تغییر بدن در سالمندی
کاهش آنزيمها و ترشحات (کاهش جذب پروتئينها و امالح و چربيها) تغییر بدن در سالمندی
يبوست : به علت کاهش توانايي روده در جلو راندن غذا، دريافت کم مايعات، رژيم کم فيبر، مصرف داروها، عدم ورزش
تغییر بدن در سالمندی
پوکی استخوان: به علت کاهش مواد آلي و معدني استخوان)
ضعف عملکرد کلیه : کاهش تعداد نفرونها در کلیه و افزایش ضخامت جدار آنها و در نتیجه کاهش توانایی دفع مواد زاید
ضعف سیستم تنفسی:
• کاهش ظرفیت حیاتی ریه ها (به دلیل استئوپروز و کاهش قدرت عضالت تنفسی) • افزایش حجم هوای باقیمانده(به دلیل کاهش االستیسیته آلوئولها) • تخلیه ناکافی ترشحات (به دلیل ضعف عملکرد مژکها) و در نتیجه افزایش احتمال عفونت
کاهش تعداد ضربان و برون ده قلب
کاهش االستیسیته رگها، رسوب کلسترول در جدار آنها و درنتیجه افزایش احتمال پرفشاری خون و
کاهش قدرت بینایی، افزایش نیاز به نور، اختلال مکانیسم تطابق ، کدورت عدسی
کاهش ظرفیت حیاتی ریه ها
منبع : کتاب كليات سالمندشناسي و طب سالمندان
تغییر بدن در سالمندی